Słowo „epifania” pochodzi z języka greckiego (epiphaneia) i oznacza „objawienie” lub „ukazanie”. W kontekście chrześcijańskim odnosi się do objawienia się Jezusa jako Mesjasza i Zbawiciela nie tylko dla Żydów, ale także dla pogan. Tradycyjnie, Kościół wspomina w tym dniu przybycie Mędrców ze Wschodu (często określanych jako Trzej Królowie), którzy, prowadzeni przez gwiazdę betlejemską, oddali pokłon Dzieciątku Jezus, uznając w Nim Króla i Zbawiciela świata.
Trzej Mędrcy, zwani również Kacprem, Melchiorem i Baltazarem, symbolizują przedstawicieli narodów pogańskich, którzy przybywają oddać hołd Nowonarodzonemu Królowi. Ich darami były złoto, kadzidło i mirra, z których każdy miał głębokie znaczenie:
Złoto symbolizuje królewskość Jezusa – uznanie Go za Króla wszechświata.
Kadzidło to znak Jego boskości – oddanie czci Jezusowi jako Bogu.
Mirra, używana wówczas do namaszczania ciał zmarłych, zapowiadała przyszłe cierpienie i śmierć Chrystusa dla zbawienia ludzkości.
Te dary odzwierciedlają pełnię misji Jezusa: jako Króla, Boga i Odkupiciela, który przyszedł na świat, aby ofiarować swoje życie dla zbawienia wszystkich.
11Weszli do domu, a gdy zobaczyli Dziecko i Jego matkę, Marię, padli na twarz, oddając Mu pokłon. Potem rozłożyli swe skarby i ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę.
(Mt 2,11 | BE)
Epifania to nie tylko wspomnienie historycznego wydarzenia, ale także przypomnienie duchowego objawienia się Chrystusa w życiu każdego wierzącego. W tradycji Kościoła jest to święto, które przypomina o światłości Chrystusa, rozświetlającej ciemności świata. Gwiazda betlejemska, która prowadziła Mędrców, symbolizuje światło Boże, które wciąż wskazuje nam drogę do Chrystusa.
Warto zauważyć, że Epifania odnosi się również do innych momentów, kiedy Jezus objawił się światu. W tradycji katolickiej do Epifanii zalicza się także chrzest Jezusa w Jordanie oraz pierwszy cud na weselu w Kanie Galilejskiej. Te wydarzenia podkreślają różne aspekty objawienia się Jezusa jako Mesjasza i Zbawiciela.
Święto Epifanii ma głęboki wymiar praktyczny w życiu każdego chrześcijanina. Podobnie jak Mędrcy, jesteśmy wezwani, aby szukać Chrystusa, pozwolić się prowadzić Jego światłu i uznać Go za swojego Pana i Zbawiciela. W naszych czasach „gwiazda betlejemska” może przybierać różne formy: może to być Słowo Boże, modlitwa, sakramenty, świadectwa innych wierzących czy momenty głębokiej refleksji nad Bożą obecnością w naszym życiu.
Epifania jest także świętem misyjnego charakteru Kościoła. Tak jak Chrystus objawił się całemu światu, tak i Kościół jest wezwany do niesienia tej dobrej nowiny do wszystkich ludzi, niezależnie od ich pochodzenia, kultury czy narodowości. Wierni są zachęcani, aby swoją postawą życia, miłością do bliźniego i codziennym świadectwem objawiać Chrystusa innym.
Epifania jest także czasem bogatym w piękne tradycje. W wielu krajach, zwłaszcza w Polsce, w tym dniu odbywają się procesje Trzech Króli, które symbolizują przybycie Mędrców do Betlejem. Podczas tych procesji wierni śpiewają kolędy i odgrywają sceny biblijne, przypominając wszystkim o doniosłości tego wydarzenia.
Inną popularną tradycją jest święcenie kredy i oznaczanie drzwi domów literami K+M+B, co odnosi się do imion Trzech Króli, a także słów „Christus Mansionem Benedicat” („Niech Chrystus błogosławi ten dom”). Zwyczaj ten jest wyrazem prośby o Boże błogosławieństwo dla domu i jego mieszkańców na cały nadchodzący rok.
Epifania to niezwykle ważne święto, które przypomina o uniwersalności zbawienia w Chrystusie. Jest to czas, kiedy wspominamy objawienie się Bożego światła w świecie, a także moment refleksji nad naszą osobistą drogą wiary. Tak jak Mędrcy, jesteśmy wezwani, aby poszukiwać Chrystusa, pozwolić się prowadzić Jego światłu i odpowiedzieć na Jego zaproszenie do życia w bliskości z Nim. Niech to święto będzie dla nas czasem odnowienia duchowego i głębszego wejścia w tajemnicę Bożego objawienia w naszym codziennym życiu.
Ostatnia aktualizacja: 18.03.2024